Door: BN De Stem
Hoe groot zijn die windmolens nou echt? En, belangrijker, wat voor geluid maken ze? Met de plannen voor negen windturbines in de Stijbeemden bij Ravenstein en drie van zulke molens op Heesch West, wilden de tegenstanders wel eens met eigen ogen én oren ervaren hoe het is om ze in je achtertuin te hebben. En dus gingen ze op windexcursie naar de Hoeksche Waard.
(tekst gaat verder onder afbeelding)
Windturbines nabij Nieuw Beijerland. Qua afstand tot woonkernen vergelijkbaar met Plan Avinkstuw in Berkelland
,,Ja, dit gaan jullie dus zien vanuit je achtertuin. En, even stil allemaal.... dit ga je horen.’ Mark Speldenbrink, van dorpsvereniging Filopopers is even stil. Maar om te horen hoe de windturbines klinken die hier sinds een half jaar zo vlakbij het dorp staan, hoef je eigenlijk niet stil te zijn. Het is niet zozeer woesj, woesj wat je hoort, maar meer een laag gebroem. Whoem, whoem. Het gaat maar door. Nee, héél hard is het ook weer niet. Maar voor veel mensen wel vreselijk irritant. Het houdt namelijk nooit op.
'Zou het meevallen?’
Met zijn dertigen vertrokken ze vanochtend vroeg met een touringcar vanuit Ravenstein en Heesch. Twintig leden van de actiegroep Tegenwind Stijbeemden, tien van Eerlijk over Heesch-West. Ze wilden ervaren hoe het is om op een paar honderd meter van je huis enorme windturbines te hebben. Waren ook benieuwd of ze nog íets kunnen doen om de komst van negen molens in de Stijbeemden en drie molens op Heesch-West tegen te houden. Ook die worden 200 meter hoog, en mogelijk zelfs 240. Ze hoopten misschien ook dat het hier in de Hoeksche Waard mee zou vallen. Dat ze zouden denken: ‘Is dat nou alles? Ach, daar kan ik wel aan wennen.’
"'s Avonds en 's nachts, dan is het het ergst" - Rianne Frisart
Ontluisterend
Maar eenmaal aangekomen in het dorp valt het niet mee. Als de groep uitstapt en even later bij een Nieuw-Beijerlands gezin in de achtertuin staat, zit de schrik er al snel goed in. Whoem, whoem klinkt het op de achtergrond. ‘Zit je hier op 650 meter? Wen je eraan?’, vraagt iemand. Nee, zegt bewoonster Rianne Frisart. Je went er niet aan. ,,'s Avonds en ‘s nachts, dan is het het ergst.”
'Windmolens, dat klinkt veel te lief’
Ook hier in de gemeente Hoeksche Waard en vooral in het dorp Nieuw-Beijerland was er verzet tegen de molens, vertelt Mark Speldenbrink, maar het hielp allemaal niets. Zelf spreekt hij overigens liever over turbines, want windmolens, dat klinkt veel te lief. ,,We hebben het hier gewoon over industriële windturbines. Het windpark draait nu een half jaar en er zijn al 550 klachten bij windpark Spui en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid gedaan. Het moeilijke is dat de politiek aan een opdracht moest voldoen.
Windturbines nabij Nieuw Beijerland. Qua afstand tot woonkernen vergelijkbaar met Plan Avinkstuw in Berkelland
Daarnaast valt het geluid binnen de wettelijk normen. Dus we kunnen niets. Ondertussen komt er steeds meer bewijs dat dit laagfrequente geluid gezondheidsschade kan opleveren. Gelukkig werken de GGD's nu ook een beetje mee en zijn er ook artsen die zich zorgen maken.”
"Het geluid valt binnen de wettelijke normen, dus we kunnen niets. Maar er komt steeds meer bewijs dat laagfrequent geluid schade kan opleveren." - Mark Speldenbrink, Dorpsvereniging Filopopers
Radeloos
Na een bezoek aan twee gezinnen in het dorp rijdt de bus nog verder richting molens. Claus aan de Wiel woont op zo'n vijfhonderd meter van de molens. Hij is vreselijk kwaad dat de overheid mensen zo iets aan kan doen. Dat je niets en dan ook niets kunt en niet eens compensatie krijgt van de geleden schade. Dat de boer even verderop zomaar met een partij in zee kon gaan, er zelf rijk van wordt en de rest van de buurt het nakijken heeft.
,,Ik woon hier al 45 jaar. Ik woonde hier prachtig. Maar sinds die turbines er zijn is het vreselijk. Zelfs als het windstil is, heb je er last van. Dan gaat dat ding op zoek naar de juiste wind. Zit je nóg in de herrie. In het begin was ik radeloos. Ik wist niet wat me overkwam. Nu heb ik besloten dat ik hier weg ga. Dit is mijn thuis niet meer.”
Verplichte excursie voor raadsleden
Aan de Wiel wás raadslid voor GroenLinks, maakt zich nog steeds zorgen om klimaatverandering. Maar hij werd vreselijk teleurgesteld door de politiek. ,,De Statenfractie van GroenLinks was er héél erg voor dat die dingen hier zouden komen. De overlast voor omwonenden noemt de politiek collateral damage.” Inmiddels is hij geen lid meer. ,,Ik kan er niet bij dat een boer dit mag doen. Hij beurt elk jaar 250.000 euro aan subsidies. Ze bouwen die teringdingen en wij krijgen nog niet eens gratis stroom van die mafketels. Het zou verplicht moeten zijn voor de raadsleden in jullie gemeentes om deze excursie ook te maken. Ik zou zeggen, sleep ze er bij de haren bij.”
"Zou verplicht moeten zijn voor raadsleden in jullie gemeentes om deze excursie ook te maken. Sleep ze er bij de haren bij." - Claus aan de Wiel
Minimale afstand
En dan is het is tijd voor koffie en een broodje in 't Wapen van Nieuw-Beijerland. Daar spreekt onder andere VVD-raadslid Marijke Boorsma van de gemeente Hoeksche Waard en geeft Mark Speldenbrink tips om misschien nog enige invloed uit te kunnen oefenen. Tips om als het maar even kan mee te denken over onder andere de minimale afstand van de turbines tot huizen in de omgeving, het aantal turbines en de opstelling. Maar hij ontneemt de aanwezigen ook de illusie dat ze de molens tegen zouden kunnen houden, voor zover ze die nog hadden. ,,In bijna alle gevallen gaat het gewoon door. Want gemeenten en de provincie moeten hun doelstellingen halen.” Boorsma: ,,Wij zijn hier als gemeente overruled door de provincie."
Machteloos
En dan, met een enorme berg aan indrukken en informatie keert de groep huiswaarts. Het is een stuk stiller dan op de heenweg. Hettie Mulders woont in Deursen-Dennenburg. Ze is er moe van: ,,Van het onrecht. Ik denk dat veel mensen bij ons niet beseffen wat er boven hun hoofd hangt. Je voelt je zo machteloos.”
Voor (rechts) en na (links). Qua afstand tot woonkernen vergelijkbaar met Plan Avinkstuw in Berkelland