Door: NRC
De staat moet de milieunormen voor de aanleg van windmolenparken op land opnieuw vaststellen. Dat heeft de Raad van State woensdag bepaald in een uitspraak.
(Tekst gaat verder onder foto)

De aanleg van windparken op land dreigt voorlopig stil te vallen. Dat is een gevolg van een uitspraak die de Raad van State deze woensdag heeft gedaan. Volgens de hoogste bestuursrechter moet de overheid eerst met nieuwe normen voor bijvoorbeeld geluidsoverlast en slagschaduw komen.
De beslissing van de Raad van State komt voort uit een arrest van het Hof van Justitie in Luxemburg rond een windpark in het Belgische Nevele, in 2020. Toen oordeelde de Europese rechter dat zo’n milieu-oordeel noodzakelijk is. „De Raad van State heeft geen ruimte om anders te oordelen”, aldus de bestuursrechter. De Nederlandse overheid heeft zo’n beoordeling nooit gemaakt, terwijl „dat wel vereist is volgens Europees recht”.
Gevolg van de uitspraak van woensdag is dat de besluiten bij de Raad van State over nieuwe parken blijven liggen totdat de overheid haar milieubeoordeling klaar heeft: „De regering is nu aan zet.” Als de nieuwe normen gereed zijn, „staat het overheden weer vrij om aan te sluiten bij de windturbinenormen die dan mogelijk zijn gewijzigd”.
Ontsnappingsroute
Toch, zegt de bestuursrechter in een toelichting, is er een ontsnappingsroute, waardoor niet alle plannen in de ijskast hoeven te belanden. Een gemeenteraad kan in een bestemmingsplan ook met eigen normen komen, mits goed wordt uitgelegd waarom die normen dan van toepassing zijn op het desbetreffende park. Als voorbeeld noemt de Raad van State een bestemmingsplan van de gemeente Eemsdelta, waarover de bestuursrechter zich nog wel gaat buigen.
Voor bestaande parken en parken in aanbouw heeft de uitspraak van de Raad van State geen effect. Het besluit van de hoogste bestuursrechter heeft specifiek betrekking op de aanleg van een windpark in Delfzijl, maar heeft dus ook gevolgen voor parken die nog gebouwd moeten worden.
Windparken op land leiden tot veel protesten bij omwonenden. Er bestaan wel landelijke normen voor bijvoorbeeld geluid en de zogeheten slagschaduw van de wieken, maar die normen moeten nu worden aangepast. Voor het park in het Belgische Nevele moesten normen komen op grond van Europese richtlijnen. Dat dient nu ook voor ‘Delfzijl’ en andere toekomstige parken te gebeuren.
Klimaatakkoord
Zowel het ministerie van Economische Zaken als de woordvoerder van Ed Nijpels, die de voortgang van het Klimaatakkoord leidt, kon woensdagochtend niet direct reageren op de uitspraak van de Raad van State.
Branchevereniging voor de windenergiesector NWEA benadrukt in een reactie dat het de nodige tijd in beslag zal nemen voordat de overheid de vereiste milieubeoordeling klaar heeft. „Daarmee is er een risico dat de energietransitie wordt vertraagd.”
De regering moet zoveel mogelijk tempo maken, aldus de NWEA, zodat nieuwe windmolenprojecten geen „lange en onnodige vertragingen” oplopen. De branchevereniging noemt het wel positief dat de Raad van State snel met een duidelijke uitspraak is gekomen. „Het is goed voor alle partijen dat er nu duidelijkheid is”, schrijft de NWEA in een persbericht.